Interview Maartje Blans

zondag 12 juni 2016

‘Een andere omgeving prikkelt de zintuigen’.

Interview met Maartje Blans, kunstenares in Haarlem

Kunst fascineert vaak het meest als het niet helemaal begrepen wordt . Of als het op veel verschillende manieren geïnterpreteerd kan worden. Maartje Blans is een kunstenares die de interpretatie van haar werk graag aan haar kijkers overlaat. Het is voltooid, ‘laat nu het werk maar de dialoog aan gaan’.



De jonge kunstenares die een atelier heeft in een loods aan de rand van Haarlem, is hartelijk en nuchter en bijna net zo rustgevend als haar werk. Je voelt je meteen op je gemak. Het is moeilijk voor te stellen dat ze ooit aan karate deed. Maar dan: down-to-earth zinnetjes wisselt ze af met strofes die uit een gedicht van M. Vasalis kunnen komen. Zonder voor te dragen of letterlijk te citeren spreekt ze over  ‘de broosheid van verweerde steentjes.’

Ze is een kunstenares waarvan het me niet verbaasd dat ze zich overal thuis kan voelen. Ze heeft twee jaar lang een dag per week  vanuit het westen naar Leeuwarden gereisd,  voor de vervolgopleiding kunsttherapie. Ze genoot tijdens het reizen van de weidsheid, de leegte en de ruimte in Friesland. Daarvoor studeerde ze in de jaren negentig in Amsterdam aan de kunstacademie en ook twee jaar in New York, waar ze haar titel Masters of Fine Art behaalde.

Op de bonnefooi besloot ze in 2008 samen met haar man naar Beijing te verhuizen, waar ze allebei de taal moesten leren en op zoek gingen naar werk. In haar geval hield dat in dat ze een atelier huurde, kunst maakte, galeries zocht, vond en verkocht. Ze vertelt het alsof ze de was heeft opgehangen. Blans bouwde een netwerk van vrienden en klanten op met wie ze nog steeds contact heeft.  Ze had het er lang naar haar zin.

Het verschil met de Nederlandse kunst- en galeriewereld was niet eens zo groot, maar wonen in een ander land kan ze elke kunstenaar aanraden. Een andere omgeving prikkelt de zintuigen. Maar Blans is iemand die zich, als gezegd, razendsnel kan aanpassen en dat geldt uiteraard niet voor iedereen. Ze hield zich niet op in een expatwereldje, maar dook in het leven tussen Chinezen. Ik weet zeker dat ze zich ook thuis kan voelen in de binnenlanden van Colombia of in Rome, om maar een ander ver land en een wereldstad te noemen.

Het grootste verschil met Nederland: in China richtten kunstenaars hun ateliers in als bunkers, terwijl creatieve makers in ons land graag het zonlicht door laten komen. In China ontvangt een kunstenaar je niet graag in zijn atelier als hij je niet goed kent. Maartje Blans gooide een keer de deuren van haar werkplaats in Beijing wagenwijd open en kreeg het advies op ze snel mogelijk weer te sluiten. Waarom? Niet alleen Van Gogh of Karel Appel, maar alles wordt gekopieerd in China. Niet alleen het internet of publicaties in boeken is een bron van kopieergedrag. Plagiaat loert in China op elke hoek van de straat. Je laat hooguit een bekende of galeriehouder die je vertrouwt binnen, verder niemand. Verder is China een heel veilig land.

Vijf en een half jaar later was het de natuur die Blans en haar gezin deed terug keren naar Nederland. Ze kreeg last van haar longen (de luchtvervuiling in Beijing is gigantisch) en ook voor hun kinderen was het beter om in een omgeving op te groeien met ‘gras, slootjes, takjes en bomen in de buurt.’

Blans verwoordt graag de inspiratie van haar kunstwerken. De abstractheid van haar schilderijen, werken op doek, glas of papier, maar ook installaties, laat veel tot de verbeelding over. Ze draagt de thema’s van waaruit ze werkt aan: vergankelijkheid, fragiliteit, kwetsbaarheid, maar ook de schoonheid van het leven. Haar werken roepen vooral stilte en rust op.  

Foto: Maartje Blans

Blans, lid van BOK, is geen kunstenares die de barricade opklimt als haar beroepssector door de politiek in het verdomhoekje wordt geplaatst, maar draagt tussen de regels door wel een oplossing aan. Die ligt niet direct op het Binnenhof, maar in de directe omgeving van het kind. Scholing. Begrip. Ze gaf les in kunstgeschiedenis en beeldende vormgeving. Haar gevoel voor kunst zal ook zeker gevoed zijn door het gezin waarin ze opgroeide. Haar vader was filosoof, haar broer Kes acteur en haar zus Karlijn pianiste.

Tijd om te dagdromen heeft ze niet. Ze is druk bezig. Naast werk dat verkocht wordt aan particulieren heeft ze geëxposeerd en installaties ontworpen voor Palazzo Bembo, tijdens de Venetië Biënnale 2015, Museum Flehite in Amersfoorten Museum Kranenburgh in Bergen. Ze heeft na haar terugkeer in Nederland niet stil gezeten. Veel is terug te lezen en te zien op haar eigen site maartjeblans.nl.

Foto: Peter H. Toxopeus

Haar installaties voor Museum Kranenburgh speelt met licht, schaduw , lijnen, leegte en ruimte en is daarmee exemplarisch voor haar oeuvre. Het is een kunstwerk in een wit ‘huisje’ met uitsneden. Het werk staat in de buitenruimte, waardoor je - kijkend door de uitsneden - de natuurlijke omgeving kunt zien. Een kunstwerk dat deels mee verandert met het weer, de wolken en de jaargetijden.

Haar jongste project in wording is een samenwerkingsverband met drie andere kunstenaars en vormgevers (Lisette Huizenga, Arnix Wilnoudt en Karel Bodegom) voor het Nirwana die tot een nieuwe installatie gaat leiden.Wanneer en waar dit gaat plaats vinden, mag ze nog niet onthullen. Zodra het bekend is, gaan we het publiceren. We zijn benieuwd.