Interview met Barbara Visser. Eerste lid van de Akademie van Kunsten

vrijdag 14 februari 2014

 
“Zoals Robert Dijkgraaf op een boeiende manier over de wetenschap vertelt en daar een groot publiek mee aanspreekt, kunnen leden van de Akademie van Kunsten ook kunst onder de aandacht brengen.”

door: JHEM Verhaegen

Ze vormen samen de nieuwe Akademie van Kunsten, onderdeel van de KNAW. Negentien grote namen uit de kunstwereld, waaronder schrijver Arnon Grunberg, violiste Janine Jansen en filmregisseur Paul Verhoeven. Met ook drie beeldend kunstenaars: fotograaf Erwin Olaf, Aernout Mik en Barbara Visser. Met Visser sprak ik over haar verwachtingen en de rol van de Akademie.

Proficiat met de benoeming. Hoe gaat u uw lidmaatschap invulling geven?
“Het is de bedoeling dat we dwarsverbanden leggen tussen kunst, maatschappij en wetenschap, maar ook tussen verschillende disciplines binnen de kunst. We gaan kijken hoe wel elkaars vakgebied kunnen verrijken met kruisbestuivingen. In maart, nog voor de officiële aanstelling, komen we voor het eerst bij elkaar. Daarna vaker, in wisselende samenstellingen.”

Twee doelen die de KNAW formuleerde voor de Akademie van Kunsten: wisselwerking tussen kunstenaars en wetenschappers én activiteiten organiseren voor het publiek. Om met dat laatste te beginnen: wat gaat u organiseren?
“Het is niet zo zeer dat ik zelf iets ga organiseren. Mijn rol is die van een ambassadeur. Ik heb het gevoel gekregen dat de beeldende kunst de laatste jaren niet zo sterk wordt gedragen door de publieke opinie. Dat wil ik veranderen, door het belang en de functie van kunst in de samenleving te laten zien.”

Wat is volgens u de functie van kunst?
“Het is een van de weinig manieren om kritisch naar jezelf en de samenleving te kijken. Wat zijn we aan het doen? Is het wel goed waar we mee bezig zijn? Het is, een cliché, de spiegel die je jezelf en de samenleving voorhoudt.”

En hoe brengt u de kunst (weer) meer onder de aandacht van het publiek?
“Door het expliciet uit te dragen. Zoals Robert Dijkgraaf op een boeiende manier over de wetenschap vertelt en daar een groot publiek mee aanspreekt, kunnen we ook kunst onder de aandacht brengen. Met mooie, lange verhalen. De aandacht voor kunst in de media is momenteel veel te veel gericht op quotes, relletjes en andere uitschieters.”

Dan kan de Akademie van Kunsten het beste een eigen omroep of tv-programma starten…
“Nee, we kunnen ook gebruik maken van de bestaande kanalen. Een programma als DWDD heeft miljoenen kijkers. Daar kan het goed onder de aandacht worden gebracht, zoals Dijkgraaf dat deed met wetenschap.”

Hoe ziet u de kruisbestuiving van kunst en wetenschap voor u. Als u, onder het mom van de Akademie van Kunsten, zelf zou samenwerken met een wetenschapper. Wat voor ‘optreden’ krijg ik dan te zien?
“Een deel van mijn kunst bestaat uit filmbeelden waarin ik de taxonomie van planten onderzoek (zoals Herbarium). Als kijker krijg je alleen het eindresultaat mee. Het zou prachtig zijn als ook de ontstaansgeschiedenis van het werk naar voren komt, met een plantenwetenschapper die zijn visie geeft vanuit zijn vak, met zijn kennis. Zo kan er meer publiek geïnteresseerd raken in beide, kunst en wetenschap.”

“Overigens ben ik geen lid van de Akademie van Kunsten om mijn eigen praktijk te verrijken. Het moet het persoonlijk belang overstijgen. Van mij mag er wel meer kunst in de wetenschap en meer wetenschap in de kunst. Aan kruisbestuivingen binnen de kunst, kun je denken aan beeldende kunst in de schouwburg, en theater in De Appel, dat zich nu grotendeels op beeldend werk richt. Maar goed, we moeten nog beginnen.”


Het ministerie van OCW ondersteunt de Akademie van Kunsten met 700.000 euro en krijgt 3,5 jaar de tijd om zich te bewijzen. Het is de bedoeling dat het ledental uitgroeit tot ongeveer 50, gekozen door de eerste 19. De leden krijgen geen financiële vergoeding en er zijn ook geen vaste afspraken over het aantal uren dat ze er voor moeten vrijmaken. Het geld is enkel bestemd voor de onkosten.

Voor meer informatie over Barbara Visser (haar eigen website) of een kort portret over haar motivatie om kunst te maken door KNAW in 2011. JHEM, 14-02-14