Bastiaan de Groot @ Atelierboot Hermes

donderdag 14 november 2013

'Je moet er een kick van krijgen. Kippenvel'
Kunstenaar Bastiaan de Groot woont en werkt in zijn atelierschip, een zeegaand tankertje aan de rand van Groningen.

Het is alsof je in één klap in de wildernis bent. Toch woont beeldhouwer Bastiaan de Groot amper tweehonderd meter buiten de bebouwde kom van Groningen. Voor zijn atelierboot verraadt alleen het geluid van voorbij razend verkeer de nabijheid van de stad.

Hermes is de naam van zijn atelierschip. De kunstenaar woont en werkt er, in een luxe motorschip, aangemeerd aan een afsplitsing van het Hoornsediep.

De modeltekeningen en de workshops voor hobbyisten en collega’s eens per maand doet hij binnen. Buiten voor zijn schip heeft hij de ruimte voor het grote hak, slijp en polijstwerk. Dat kan ook niet anders met de metershoge zware beelden. Ze staan verspreid over het drassige grasland, voor een bosje bomen. Het staat ogenschijnlijk lukraak door elkaar: abstract werk, mensfiguren en hindoeïstische beelden.

Bastiaan de Groot (1948) heeft het grootste deel van zijn leven op schepen gewoond. Hermes is de naam van zijn huidige atelierschip, zijn zevende en met een lengte van 36 meter de grootste van Groningen. Wonen ‘op het water’ begon in zijn studententijd, aan de kunstacademie Minerva. De Groot was de enige van zijn jaar die voor het beeldhouwen koos, waardoor hij net zo goed een sleutel van het gebouw kon krijgen. Hij werkte er wanneer hij wilde, ook wel eens stiekem, ’s avonds en in het weekend. “De school is er voor de student, niet andersom. Ik ging wanneer ik wilde. Ook wel eens in het weekend. Mijn docent zag ik bijna nooit.”

De Groot loopt langs de beelden en vertelt dat hij met twee soorten natuursteen werkt: marmer en graniet. De laatste tijd steeds meer met graniet.
“Beide materialen hebben hun voor- en nadelen. Graniet heeft meer eeuwigheidswaarde. Het is steviger, weerbestendig. Je hebt er wel veel gereedschap voor nodig. Ik verslijt wel eens drie slijpschijven op één dag. Graniet zorgt ook voor een hoop stof. Je moet maskers met toeters dragen waar je door kunt ademen, anders krijg je stoflongen. Marmer is meer geschikt voor in de zuidelijke landen. Italië, Spanje, Portugal, waar je minder vorst hebt en minder mos en algengroei.”

Dan gaat hij naast de hindoeïstische god Shiva staan. “Deze is van marmer en eist al mijn aandacht op. Ik was net terug uit Bali, waar ik tal van hindoeïstische beelden heb gezien, toen ik gebeld werd om dit beeld te maken. Dat kan geen toeval geweest zijn. Het zat in de lucht. Begin dit jaar begon ik er aan en mijn klant is verschillende keren langs geweest. Een keer was hij niet tevreden, maar het beeld was in een beginstadium. Er moest nog veel aan gewerkt worden. De verhoudingen kloppen ook niet meteen, omdat ik bijvoorbeeld eerst met het hoofd bezig ben en de ledenmaten alleen nog maar ruw zijn uitgehakt. Delaatste keer dat mijn klant langs kwam, samen met een pandit (hindoeïstische priester), prees de pandit mijn werk. Mijn opdrachtgever was ook tevreden.”

Op de vraag wat hij van het huidige kunstklimaat vindt, is hij uitgesproken. “Slecht. De overheid stimuleert heel duidelijk kunst die niet past in de lijn van een traditie. De kunst breekt met zichzelf. Het kan niet idioot genoeg zijn, dan is er vaak steun van de overheid. In de huidige tijd is er wel een duidelijke kentering. Er is veel Amerikaanse invloed. Vieze, felle kitscherige kleuren. De discussie hierover zal nooit ophouden. Als kunstenaar moet je het technische aspect ook onder de knie hebben, anders kun je geen kwaliteit leveren.”

Volgens De Groot zijn er een paar universele waarden waar goede kunst aan moet voldoen. “Harmonische verhoudingen. Het werk moet zeggingskracht hebben, emotie oproepen, doorwrocht zijn. Het moet iets met je doen met de toeschouwer. Dat kan zelfs walging zijn. Je moet er een kick van krijgen. Kippenvel” Dat is waar kunst om draait. Het is werk, het is een roeping, alles in één.” JHEM - 14-11-13